พระพุทธเจ้าทรงถือเป็นแบบอย่างในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเลยทีเดียว เหตุผลคนต้องอาศัยธรรมชาติ ธรรมชาติเป็นต้นกำเนิดของสรรพสิ่งในโลก ศีล 5 คือหลักในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่พระพุทธเจ้าได้ให้เราไว้ปฏิบัติ ศีล 5 มีความหมายคือ
1. เว้นจากทำลายชีวิต
2. เว้นจากถือเอาของที่เขามิได้ให้
3. เว้นจากประพฤติผิดในกาม
4. เว้นจากพูดเท็จ
5. เว้นจากของเมา คือ สุราเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
วิเคราะห์ได้ดังนี้
ข้อที่ 1 เว้นจากการทำลายชีวิต นั้นคือการไม่ทำลายชีวิตทั้งปวง นที่ไม่ให้ทำลาย มี คน สัตว์และธรรมชาติ รวมแล้วคือสิ่งแวดล้อมนั้นเอง
ข้อที่ 2 เว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เขาไม่ได้ให้ ต้นไม้ในป่าเป็นสิ่งที่โดนคุ้มครองจากกฏหมายของรัฐ ซึ่งบางพวกลักโขมยตัดต้นไม้เอาเลย ไม่ได้ขอ ข้อนี้ก็เป็นการอนุรักษสิ่งแวดล้อมเช่นเดียวกัน
ข้อที่ 3 เว้นจากประพฤติธรรมในกาม ข้อนี้ก็น่าจะเกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมเช่นเดียวกัน เพราะคนก็คือส่วนหนึ่งของสิ่งแวดล้อม การที่ฝ่ายหญิงไม่ยินยอมก็จะโดนทำลายถึงชีวิต การทำลายชีวิตหนึ่งลงไปก็คือทำลายสิ่งแวดล้อม
ข้อที่ 4 เว้นจาการพูดเท็จ การพูดเท็จก็เป็นการทำลายสิ่งแวดล้อมเหมือนกันได้ คือ เมื่อรู้เห็นว่ามีคนตัดป่าอยู่เรากับนิ่งเฉย หรือเรามีส่วนร่วม และไม่พูดความจริงแก่เจ้าหน้าที่รัฐเป็นต้น การไม่พูดเท็จเป็นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมได้เหมือนกัน
ข้อที่ 5 เว้นจากของเมา คือ สุราเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท เมื่อมาวิเคราะห์ดูแล้วก็คือเหล้านั้นเอง โรงงานเหล้ามีการผลิตในโรงงาน และมีการปล่อยน้ำเสียลงสู่แม่น้ำสาธารณะ ดังนั้นเหล้าจึงเป็นสาเหตุในการทำลายสิ่งแวดล้อมได้ ดังนั้นของเหล้าหรือสุรา จึงเป็นปัญหาอีกมิติหนึ่งเพราะคนเมาเหล้านั้นสามารถทำลายชีวิตคนและทำลายสิ่งแวดล้อมรอบตัวได้ เพราะขาดสติ
ดังนั้นจะเห็นได้ว่ามีบทหนึ่งในพระไตรปิฏกที่พระพุทธเจ้าได้กล่าวเกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมใน เมืองมคธ ไว้ดังนี้
ราชกุมาร! เรานั้นเมื่อหลีกไปจากสำนักอุทกผู้รามบุตรแล้ว แสวงหาอยู่ว่าอะไรเป็นกุศล ค้นหาแต่สิ่งที่ประเสริฐฝ่ายสันติอันไม่มีอื่นยิ่งกว่า, เที่ยวจาริกไปตามลำดับหลายตำบลในมคธรัฐ จนบรรลุถึงตำบล อุรุเวลาเสนานิคม พักแรมอยู่ ณ ตำบลนั้น. ณ ที่นั้น เราได้พบภาคพื้นรมณียสถาน มีชัฏป่าเยือกเย็น แม่น้ำใสเย็นจืดสนิท มีท่าน้ำราบเรียบเป็นอันดีน่าเพลินใจ มีบ้านสำหรับโคจรตั้งอยู่โดยรอบ. ราชกุมาร! เราได้เห็นแล้ว เกิดความรู้สึกว่า "ภูมิภาคนี้น่ารื่นรมย์จริง ชัฏป่าเย็นเยือก แม่น้ำไหลใสเย็นจืดสนิท มีท่าน้ำราบเรียบเป็นอันดีน่าเพลินใจ ทั้งที่โคจรก็ตั้งอยู่โดยรอบ, ที่นี้สมควรเพื่อจะตั้งความเพียรของกุลบุตรผู้ต้องการด้วยความเพียร" ดังนี้. ราชกุมาร! เรานั่งพักอยู่ ณ ตำบลนั้นเอง ด้วยคิดว่าที่นี้สมควรแล้วเพื่อการตั้งความเพียร ดังนี้.
(อ้างอิงจากโพธิราชกุมารสูตร ราชวรรค มัชฌิมนิกาย ม. ม. 13/448/491)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น